Yenidoğan Refleksleri

Refleksler insan hareketinin ilk şeklidir. Motor gelişim süreciyle ilgili önemli bilgiler verir. Bir bebeğin refleksif davranışları birincil bilgi toplama kaynağıdır. İlk refleksif davranışlarla sonraki istemli hareketler arasında da bağ bulunmaktadır.  İlk refleksler bebeğin yaşam fonksiyonlarıyla da ilgili bilgi verir. Bu reflekslerin iki ana işlevi vardır. Bunlar korunma ve beslenmedir.

Refleksleri gözlemlemek ve değerlendirmek çok önemlidir. Gelişimsel açıdan refleksler önemli bilgiler sağlar. Zayıf refleksler, gözlemlenmeyen refleksler ya da aşırı katı ve abartılı refleksler beyin kabuğundaki sorunların işareti olabilir. Reflekslerin büyük çoğunluğu altı ay içerisinde kaybolmaktadır. Gelişimsel değerlendirmede başka özellikler yanında reflekslere de bakılmalıdır.

Eğer siz de yenidoğan refleksleri için destek almak istiyorsanız yüz yüze veya whatsapp görüntülü konuşma üzerinden ücretsiz 15 dakikalık ön görüşme randevusu alabilirsiniz.

Bu refleksler; moro ve irkilme refleksi, arama ve emme refleksi, yakalama ve kavrama refleksi, babinski kavrama refleksi, tonik boyun refleksleri, emekleme refleksi, adım atma refleksi ve yüzme refleksidir.

Moro ve İrkilme Refleksi

Moro refleksi, bebeğin sırt üstü yatırılıp karnına hafifçe vurularak oraya çıkarılabilir.  Yüksek ses, ani bir hareket karşısında ya da bebeğin aniden çevrilmesi, aniden yatağa konulması sırasında bebekler kollarını ve parmaklarını açar ve sırtlarını içe çekerek gererler ve sonra tekrar kollarını kendilerine doğru çekip kucaklama hareketi yaparlar. Daha sonra kolları ve bacaklarını eski haline getirirler. Bu refleks çoğunlukla 4-6 ay arasında kaybolmaktadır.

Arama ve Emme Refleksi

Arama refleksi, bebeğin yanağına dokunulduğunda yüzünü o yöne doğru çevirmesidir. Bebeğin, annesinin memesini bulmasını arama refleksi sağlar. Ağız ve dudak kenarlarına bir nesnenin yani anne memesinin uyarım sağlaması sonucu bebeğin uyarı kaynağına başını çevirmesi sonucu oluşur. Doğumdan bir kaç hafta sonra bu refleks ortadan kalkar ve artık bebek annenin memesini istemli olarak arayıp bulmaya başlar.

Emme refleksi ise anne karnında daha hamilelik sırasında başlar ve bebeğin memeyi veya biberonu bulduğunda onu emmeye başlamasını sağlar. Diş etinin, dilin ve damağın uyarılması halinde emme refleksi oluşur. Bu iki refleks sağlıklı olan her yenidoğan bebekte görülmektedir. Arama refleksi üçüncü haftadan sonra istemli baş çevirme halini alırken, emme refleksi üçüncü ayın sonunda refleks olmaktan çıkar ve istemli emme halini alır.

Yakalama ve Kavrama Refleksi

Yakalama refleksi, bebeğin avcuna dokunulduğunda onu yakalamanı ve sıkıca tutmasını ifade eder. Bebeğin eline güç uyguladıkça kavrama daha da sıkılaşır. Yakalama refleksi hamileliğin 28. haftasında başlar ve 36 haftadan daha büyük bebekler ona dokunan kişinin elini kavrayarak kendisini yukarı doğru kaldırabilir. Bu refleks doğumdan itibaren görülür ve ilk dört ay boyunca devam eder. Daha sonra istemli yakalamaya geçtiği için kendiliğinden kaybolur.

Babinski Kavrama Refleksi

Babinski refleksi yenidoğan bebekte ayak tabanına sert olmayacak şekilde vurularak anlaşılır. Ayak tabanı başparmaktan topuğa kadar okşandığında, ayak içeri doğru bükülürken parmaklar gerilir ve dışa doğru açılır. Babinski refleksi kalça ve omur arasındaki bağlantıyı da sağladığından ileriki zamanlarda bebeğin yürümesine de zemin hazırlar.

Bebeklerde babinski refleksi gözlemlenmemesi sorun olduğu anlamına gelebilir. Bu refleks iki yaşına kadar devam eder ve yürümeye başlanmasıyla beraber kaybolur.

Tonik Boyun Refleksleri

Bebek uyanık olarak sırt üstü yatarken boynunu çevrildiğinde bir kolu yüzünün döndüğü tarafta gözünün hizasına durur diğer kolu ise dümdüz bir şekilde yanında durur. Başı diğer yöne çevrildiğindeyse aynı pozisyonu tekrardan sağlar. Boyun refleksi, başın vücuda göre konumunu belirler ve bebeğin dengede durmasını kolaylaştırır. Doğumdan sonra yaklaşık üç dört hafta sonra ortaya çıkar ve bebek üç dört aylık olana kadar devam eder. Daha sonra azalarak kendiliğinden kaybolur.

Emekleme Refleksi

Emekleme, bebeğin ilk önemli lokomotor hareketlerinden biridir. Bebeği, bir zemine yüzükoyun bir şekilde bırakıldığında ve ayaklarına elle baskı uygulandığında bu refleks görülür. Bebek, bacaklarını yukarı yönde hareket ettirerek emekler.

Adım Atma Refleksi

Bebek düz tutulduğu zaman ileri yönde adım atma refleksi gösterir. Çabuk kilo kazanan bebeklerde iki ay daha zayıf olan bebeklerde dört ay kadar görülmeye devam eder. İleriki dönemlerde gelişecek yürümenin de temelini oluşturur. Bebeği istemli yürümeye hazırlar.

Yüzme Refleksi

Bebek su üstüne bırakıldığında ritmik olarak bacak kol hareketleriyle yüzme davranışı gösterir. Son zamanlarda suda doğumun yaygınlaşması bu refleks sayesindedir. Refleksif yüzme hareketini sağlayan sinir ve kas mekanizması daha sonra adım atma ve emekleme davranışının oluşmasına temel hazırlayacaktır. Bu refleks denenme yapılabilecek bir refleks değildir.

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.

Uzman Psikolog Fundem Ece

Uzmanlık alanları: Çocuk, Ergen, Yetişkin, Aile, Çift, Cinsel Terapi.
Okan Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü tam burslu kazandı. Psikoloji Bölümü’nü (%30 İngilizce) burslu okurken başarısı sayesinde Çift Anadal Programı’na kabul edilerek Sağlık Yönetimi Bölümü’nü de tamamladı.