Çocuklarda Alt Islatma Problemleri

 Çocuklarda Alt Islatma

Çocuklarda alt ıslatma problemleri özellikle bez kullanımının bırakılma sürecinde çoğu ebeveynin karşılaştığı problem alanlarından biridir. Bu süreç hem çocuk hem de ebeveyn için sancılı geçebilmektedir. Çocuklar mesane kontrolünü 2-3 yaşlarında kazanırlar, gece kontrolü ise biraz daha geç 3,5-4,5 yaşlarında kazanılır. Bu geçiş sürecinde ara sıra yaşanan alt ıslatma olayları sıklığı çok yoğun olmadıkça eğitim sürecinin bir parçası olarak görülebilmektedir. Ama bu eğitim sağlandıktan ve yaklaşık 5 yaşına gelindikten sonra devam eden alt ıslatma problemleri ya da kontrol sağlanmışken tekrardan beliren alt ıslatma problemleri noktasında ebeveynlere düşen bazı sorumluluklar bulunmaktadır. Öncelikle çocuğun fiziksel sağlığı kontrol edilmelidir; diyabet, böbrek ve mesane problemleri gibi faktörler çocuğun alt ıslatmasına neden oluyor olabilir. Bu noktada uzman doktorların çeşitli taramalarından geçtikten sonra çocuğun fiziksel bir sağlık problemi olmadığı saptanırsa psikolojik boyutlar sorgulanmaya başlanmalıdır.

Eğer siz de çocuklarda alt ıslatma problemi yaşadığınızı düşünüyorsanız destek almak için yüz yüze veya whatsapp görüntülü konuşma üzerinden ücretsiz 15 dakikalık ön görüşme randevusu alabilirsiniz.

Çocuklarda Alt Islatma Nedenleri

Öncelikle çocuğun içinde bulunduğu bağlamdaki değişimler gözden geçirilmeli. Onu strese sokabilecek, uyumunu zorlaştıracak ve psikolojik gerginlik yaratmış olabilecek durumlar fark edilmeli. Örneğin yaşanmakta olan bir taşınma durumu, ebeveynlerin kavgalı bir boşanma sürecinden geçmesi, aile bireylerinden birinin vefatı ya da taşınması, bir kardeş dünyaya gelmesi. Bu örneklerin yanı sıra sadece bunlar değil çocuğu etkilemiş olabilecek her şey alt ıslatmanın nedeni olarak karşımıza çıkabilir, her çocuk ve her çocuğun etkilendiği şeyler farklıdır. Her ebeveyn kendi çocuğu bazında onu nelerin etkilemiş olabileceğini araştırmalıdır.

Tuvalet eğitimindeki hatalı tutumlar da çocuğun alt ıslatmasında ana faktör olabilir. Eğitimin çok sıkı, despot şekilde verilmesi ya da hiç verilmemesi çocuğun alt ıslatma problemlerini yordayabilir. Tuvalet eğitimi 2.5 yaşlarına gelindiğinde başlayabilir fakat bu noktada çocuğun hazır oluşu göz ardı edilmemesi gereken bir etkendir. Çocuğun hazır olmadığı bir eğitim sürecine girmesi ve bu konuda zorlanması ileriki süreçlerde alt ıslatma olarak kendini gösterebilmektedir.

Bunun yanında alt ıslatmanın ikincil işlevleri ebeveyn tarafından unutulmamalıdır. Eğer çocuk ilgi eksikliği çektiğini hissediyorsa ve kendini dışa vurma noktasında eksiklikler yaşıyorsa bu ilgiyi elde etme yolları keşfedecektir. Bu yollardan biri de alt ıslatma olabilir, her alt ıslattığında ebeveynin onunla ilgilenmesi çocuğu bu durumu tekrarlama noktasında pekiştirebilir. Ya da çocuk alt ıslatarak uykudan kaçıyor olabilir, bu da ikincil bir kazanç olabilir ve pekişebilir.

Tüm bunların yanında bazı çocukların uykularının çok derin olduğu unutulmamalıdır. Bu durum mesanenin sıkışması uyarısı gelse dahi uyanamama ve alt ıslatmaya neden olabilir. Çocuğun bireysel özellikleri belirleyici bir etkendir. Genetik faktörler de unutulmamalıdır.  Tek bir ebeveyn çocukluğunda bu problemi yaşadıysa çocuğunda görülme olasılığı %44, iki ebeveyn de çocukluğunda bu problemi yaşadıysa bu oran %77’ye kadar yükselmektedir. Bu genetiklik içine kapanıklık, çekingen yapı ile açıklanabilmektedir.

Peki Alt Islatan Çocuğa Nasıl Yaklaşmalıyız?

Öncelikle ebeveynlerin çocuklarının yataklarını bilinçli olarak ıslattığı ön kabulünü tamamiyle ortadan kaldırmaları gerekir çünkü çocuklar çoğunlukla istem dışı olarak ıslatır. Bunun yanında bu davranışın yaygın olarak görülmesi kabul edilesi olduğu anlamına gelmez. Ebeveynler 5 yaşını dolduran çocuklarının altını ıslattığını gördüğü takdirde bu noktada mutlaka aksiyon almak durumundadırlar. 

Ebeveynin çocuğa yaklaşımı çok önemlidir, anne babanın çocukla sağlıklı ve sıcak bir iletişim kurması gereklidir. Çocuk duygu ve düşüncelerini açıkça ebeveynlerine iletebilmeli, ebeveyn de çocuğunun duygu ve ihtiyaçlarını dikkate almalı ve bunları anladığını çocuğa yansıtmalıdır. Çocuğun ikincil kazançları yani ilgi elde etme ihtiyacı düzenli ve tutarlı şekilde doyurulmalı yani bu yola ihtiyaç duymamalı. Alt ıslatmadığı gecelerde destekleyici cümlelerle çocuğu ödüllendirerek durum pekiştirilmeli.

 Ebeveynlerin çocuğu bu durumdan dolayı suçlamaması çocuğun öz yeterlilik inancının zedelenmemesi noktasında büyük önem arz eder. Çünkü çocuklar zaten altlarını ıslattıkları için suçluluk hissetme eğilimindedirler. Böyle bir durumda azarlanmak, hakaret edilmek, suçlanmak ya da cezalandırılmak hem çocuğun ebeveyne dair güvenini hem de kendi özgüvenini kırar. Çocuğa bunun üstesinden birlikte gelebiliriz güvenini verebilmek onun ümidini yükseltecektir.

Alt Islatma Tedavileri

Eğer fizyolojik bir sebep yoksa tüm bu düzenlemeler sonrasında alt ıslatma problemleri uzman yardımı almadan da düzelebilir. Bu programlar ebeveynler tarafından çocuklara uygulanabilir. Bunun yanında tıp doktorlarının akut durumlara önerebileceği idrar miktarı azaltıcı ilaç ve sprey formunda tedaviler olabilmektedir. Bu yöntemler hızlı bir şekilde alt ıslatmaya tedavi olabilseler de ilaçların kesilmesiyle alt ıslatma durumlarına geri dönüş olabilmektedir. Bu yüzden fizyolojik ya da psikolojik kökenler araştırılmalı ve onların tedavi edilmesi gerekmektedir.

Çocukta alt ıslatmanın nedeni psikolojik ise, bu problemlerin çözülmesi noktasında uzman psikologlardan bireysel terapi, oyun terapisi ya da aile terapisi almak faydalı olacaktır. Eğer çocuğun yaşı küçükse oyun terapisi süreciyle duygularını ve hislerini anlamlandırma ve yaşama ortamı bulacaktır ve bu sayede alt ıslatma problemlerinde azalma yaşanacaktır. Aynı zamanda uzmanlarca verilen psikoeğitimler çocuğun iyi oluş halini yükseltecektir. Eğer çocuğun yaşı daha büyükse ve kendini kelimelerle ifade edebilecek yetkinliğe sahipse bireysel terapi ile güzel açılımlar ve gelişmeler sağlanabilecektir. Eğer aile dinamiği, ilişkisi ve iletişiminde bir problem varsa bu noktada sadece çocukla çalışmak yeterince faydalı olmayacaktır, aile üyelerinin de sürecin içerisinde bulunduğu aile terapisi süreci yürütmek gerekecektir. Dünya danışmanlık ve psikoloji merkezi olarak uzman kadromuzla tüm bu hizmetleri çocuğunuz ve sizler için sağlamaktayız. Sağlıklı günler dileriz.

 Şevval Eda Kopraman

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.

Uzman Psikolog Fundem Ece

Uzmanlık alanları: Çocuk, Ergen, Yetişkin, Aile, Çift, Cinsel Terapi.
Okan Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü tam burslu kazandı. Psikoloji Bölümü’nü (%30 İngilizce) burslu okurken başarısı sayesinde Çift Anadal Programı’na kabul edilerek Sağlık Yönetimi Bölümü’nü de tamamladı.