İnsomnia Nedir?

En yaygın uyku bozukluklarından biri olan insomnia; gündelik yaşamda bireyin yaşam kalitesini büyük ölçüde etkileyen bir rahatsızlıktır. Bireyin günlük yaşamdaki işlevselliğini büyük ölçüde etkilemektedir. İnsomnia, uyku için yeterli alan ve imkân olmasına rağmen uykuya dalmakta ve uyku verimini sürdürmekte yaşanan zorluklar sonucu oluşmaktadır. Uykusuzluk hastalığı olarak da bilinir. Uyku bozuklukları gündelik yaşamda bireyin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen bir rahatsızlıktır. Birçok etkene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Hastalığın dozu ve iyileşme süresi bu etkenlere bağlı olarak farklılık gösterebilir. Bireyler hayatlarının bazı dönemlerinde yaşadıkları problemler neticesinde kısa süreli uyku sorunları yaşayabilirler. Bu ve buna benzer uyku sorunlarının uzun zaman periyodunda devam etmesi durumunda kontrol altına alınması ve gerekirse bir uzmandan destek alınması önerilmektedir.

 İnsomnia Semptomları

  İnsomnia rahatsızlığı sırasında görülen bazı belirtiler şu şekildedir:

• Geceleri sık sık uyanmak
• Uykuya dalmakta ve devam etmekte zorluk çekmek 
• Vaktinden önce uyanmak
• Verimli uyku uyuyamamak
• Yeterli uyunmasına rağmen gün içinde uykulu ve halsiz olmak
• Gün içinde sinirli olma hali ve anksiyete
• Konsantre olmakta ve odaklanmakta zorluk çekmek
• Horlama ve solunum bozuklukları
• Bazı hareket sorunları (huzursuz bacak sendromu)
• Uyuşukluk durumları (narkolepsi)

İnsomnia için Risk Faktörleri

Hastalık seyrini tek başına da sürdürebilmekte olup birden fazla nedene bağlı olarak da ortaya çıkabilir. Aynı zamanda hastalığın psikolojik, fizyolojik ve çevresel olmak üzere birden fazla nedeni olabilir. Fizyolojik sebeplere örnek olarak; reflü, eklem ağrıları, astım ya da kronik ağrıları sayabiliriz. Psikolojik sebepleri ise depresyon, anksiyete ya da yaşam biçiminin farklılaşması olarak devam ettirebiliriz. Genel itibariyle risk faktörleri ise şu şekildedir:

• Cinsiyet durumu (özellikle kadınlarda daha sık görülür)
• İlerleyen yaş
• Herhangi bir hastalığın olması
• Düzensiz uyku saatleri
• Fazla kafein ve alkol tüketimi
• Bireyin gündelik yaşamındaki işlevselliğini bozabilecek durumlar

Tedavi Rehberi

  Tedavi sürecine başlamadan önce bu hastalığı tetikleyen durum ya da devam ettiren faktörleri incelememiz gerekmektedir. Burada hastanın diğer uyku bozuklukları, psikolojik, psikopatolojik ve genel tıbbi öyküsü dikkate alınmalıdır. Kronik uykusuzluğun tedavisinin dört temel alanda yürütülmesi önerilir:

• Depresyon, ağrı, artmış uyarılmışlık ve tıbbi bozukluklar gibi gece uykusunu bozan ikincil nedenlerin ortadan kaldırılması.
• Uyku ve uykuya geçiş konusunda hastanın eğitimi.
• Uykuya geçişi ve devamı sağlayan veya uyku-uyanıklık ritmi üzerine rol alan merkezi mekanizmaların kullanılması.
• Uykusuzluk hakkında aşırı kaygı gibi uykusuzluğun olumsuz sonuçlarını hedef alan yöntemler.

  Uygun tedavi bu yaklaşımların kombinasyonu ile oluşturulur. Hastalığın nedenleri tedavi edilmeli, uyku hakkında bilgi verilmeli, uyku – uyanıklığın düzenlenmesi ve uyku hijyeniyle alakalı bilinçlendirilmenin yapılması başlangıç olarak temel tedavi yöntemleri olarak kullanılabilir. Bunun yanında bir uzmandan alınan destek neticesinde, uzman uygun görürse farmakolojik destek de alınabilmektedir.

Hazal Uygun

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.

Uzman Psikolog Fundem Ece

Uzmanlık alanları: Çocuk, Ergen, Yetişkin, Aile, Çift, Cinsel Terapi.
Okan Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü tam burslu kazandı. Psikoloji Bölümü’nü (%30 İngilizce) burslu okurken başarısı sayesinde Çift Anadal Programı’na kabul edilerek Sağlık Yönetimi Bölümü’nü de tamamladı.