Boşanma

Boşanma Nedir?

Boşanma, çoğunlukla çiftlerin aralarında çıkan uyum sorunlarını, beraber yaşamanın
getirdiği psikolojik, ekonomik, ailesel çatışmaları çözemediklerinde; çiftler arasında
yaşanan psikolojik/duygusal/fiziksel şiddet, çözümlenemeyen şiddetli kavgalar,
bireyselliğin ihmali gibi evliliğin dinamiklerini zedeleyecek durumlar sonucunda
evliliğin yasalar önünde ve fiziki olarak sonlandırılmasıdır.
Boşanma süreci çiftler için yaşam tarzlarının değişmesini beraberinde getirdiğinden
ötürü zor ve stresli bir süreçtir. Genel olarak boşanma süreci çocuk sahibi olan çiftler
için çocuk sahibi olmayan çiftlere göre daha sancılı geçebilir. Bunun sebebi ise
boşanma kararı alan anne ve babanın çatışmalarının çocuğa yansımasıdır. Boşanma
süreci anne ve baba için çok zor bir süreç olsa bile bir o kadar çocuk için de zor ve
yaralayıcı bir süreçtir.
Bu makalede, boşanmanın tanımlanması, kültürlere göre boşanmaya bakış açısı,
ülkelere göre boşanma oranları, boşanmanın sebepleri, boşanmanın evreleri,
boşanmanın çiftler ve çocuklar üzerindeki psikolojik etkileri ve söz konusu etkilerle
nasıl başa çıkılabileceği üzerinde detaylıca duracağız.

Eğer siz de Boşanma konusunda destek almak istiyorsanız yüz yüze veya whatsapp görüntülü konuşma üzerinden ücretsiz 15 dakikalık ön görüşme randevusu alabilirsiniz.

Kültürlere Göre Boşanmaya Bakış Açısı

Geleneksel toplumlarda ailenin birliğine ve bütünlüğüne önem verildiğinden dolayı
boşanma bir evlilik için son çare olarak düşünülebilir. Bu sebeple boşanma oranları
geleneksel toplumlarda daha az görülebilir. Ve aynı zamanda çiftler arasında yaşanan
problemlere aile büyükleri de müdahale edebilir ve evlilikteki problemler bu şekilde
çözümlenebilir. Akabinde geleneksel toplumlarda patriyarkadan dolayı boşanan kadına
bakış açısı da belirleyici faktörlerden biridir.
Geleneksel olmayan toplumlar bireyselliğe biraz daha önem verdiklerinden dolayı
boşanma durumu son çare olarak görülmeyebilir. Özellikle geleneksel olmayan
toplumlarda boşanma oranları daha yaygın karşımıza çıkabilir diyebiliriz. Çiftler

sözkonusu toplumlarda boşanmadan önce sorunlarını ailelerin etkisi olmadan birebir
çözebilirler ya da profesyonel destek akabinde çift terapisine başvurabilirler.

Boşanmanın Sebepleri

Boşanmanın sebepleri çiftlerden çiftlere değişiklik gösterebilse de genel olarak sebep
olacak durumları sıralayacağız. Beraber yaşamanın ve sorumluluk paylaşımının da
getirebileceği sebepler vardır. Boşanmak çiftlerin yaşam tarzını değiştireceğinden zor
ve sancılı bir süreç olabileceği gibi geçerli durumlarda da bir çözüm yolu olarak
düşünülebilir.
Çiftler arasında yaşanan şiddetli tartışmalar, duygusal ihtiyaçların eskisi kadar
karşılanamaması, ilgi ve şefkatin azalması, çiftlerde iletişim sorunlarının baş
göstermesi ve akabinde anlaşılamamazlık başlaması, cinsel isteksizlik gibi etmenler
çiftlerde duygusal yoksunluk yaratabileceği gibi boşanmanın da gerekçeleri arasında
bulunabilirler.
Ev işlerinde eşit sorumluluk alınmaması, ebeveynlikte çocuğun fizyolojik, psikolojik
ve eğitim ihtiyaçlarının anne veya baba tarafından yerine getirilmemesi, evlilikte
yaşanan tartışmalara 3. kişilerin (aile bireyleri, arkadaşlar veya aldatma durumlarında) müdahaleleri, harcamalardan ve ekonomik sebeplerden akabinde çiftlerin
birbirlerine karşı uyguladıkları ekonomik şiddet ve ekonomik kısıtlamalar, çiftlerin
birbirlerine fiziksel, psikolojik, duygusal şiddet türlerinden bazılarını uygulaması,
aldatılma, uyum ve iletişim problemleri de yine boşanmanın sebepleri arasındadırlar.

Boşanma Aşamaları ve Çiftler Üzerindeki Etkileri

Boşanma evrelerinden bahsederken 6 aşama üzerinde duracağız. Bu aşamalar;
Gerçekleri Görme Aşaması, Memnuniyetsizliği Dile Getirme Aşaması, Boşanma
Kararı Verme Aşaması, Boşanma Davası Açma Aşaması, Gelişimi Kabullenme
Aşaması, Yeni Başlangıçlar Aşaması.
Gerçekleri görme aşaması genelde boşanma kararının verilmesinden 1 ya da 2 sene
öncesinde ortaya çıkar. Çiftler birbirlerine karşılık vermemeye ve akabinde birbirlerine
kayıtsız kalmaya başlarlar. Bireyler hayal kırıklığı, öfke, güven kırıklığı yaşarlar ve
tartışmalar baş gösterir. Ortaya gerçek problemler çıkmaya başlar akabinde evliliğin
üzerine düşünülür.
Memnuniyetsizliği dile getirme aşaması genel olarak boşanma başvurusundan 8 ve 12
ay arasında ortaya çıkar. Bireyler bu aşamada evliliklerinde ortaya çıkan sorunları ele
alıp çözüm yolları arayabilirler ve yaşadıkları duyguları ifade edebilirler. Eşler
arasında ara sıra duygu gelgitleri ve gerginlikler ortaya çıkabilir. Bu evrede çift
terapisine başlanabilir.

Boşanma kararı verme aşaması ise boşanma başvurusundan 6-12 ay içerisinde
ortaya çıkabilir. Eşler arasına duygusal mesafe girmeye başlayabilir,
tahammülsüzleşilebilir ve her iki tarafta birbirlerini suçlayabilirler. Boşanılmak istenen
birey öfke beslemeye başlayabilir, içinde bulunduğu durumu inkar edebilir ve
depresyon belirtileri gösterebilir. Bu evrede eşler başka bireylerle bir ilişki
yaşayabilirler.
Boşanma davası açma aşaması, davanın açıldığı sürece tekabül eder. Eşler hem
psikolojik olarak hem de fiziksel olarak ayrılmışlardır. Ayrılıkla birlikte bireyler;
travmatize olmuş, hayal kırıklığına uğramış, korkmuş, utanç duymuş hissedebilirler.
Aile ve yakın çevredeki insanlar boşanma sonucunda ikiye bölünürler. Ayrılmış olan
bireyler kendilerini başkalarına açıklama ihtiyacı hissedebilirler aynı zamanda ayrı
ayrı kendilerini tanımlayabilmek için çaba sarf ederler.
Gelişimi kabullenme aşaması ise boşanma sürecini ve boşanmadan sonraki süreci
kapsar. Eşler ayrı ayrı kendi dünyalarına çekilirler akabinde mutlu bir evlilik
yaşayamadıklarını ve bu durumun sonucunda ayrıldıklarını kabullenmek için çaba
gösterirler. Ayrılmış bireyler kendi hatalarıyla ve karşılıklı yapılan hatalarla
yüzleşebilirler akabinde suçluluk duygusu hissedebilirler.
Yeni Başlangıçlar Aşaması, boşanma aşamasından sonraki 4 sene içerisine denk gelir
ve kişiden kişiye işleyişi değişebilir. Ayrı kalan bireylerin birbirlerini ve kendilerini
suçlama süreci artık affetme sürecine bırakır. Bireyler ayrılığın yarattığı olumsuz
etkilerle başa çıkarak artık yeni deneyimlere açık hale gelebilirler akabinde yeni
romantik ilişkilere de başlangıç yapabilirler.

Boşanmanın Yarattığı Etkilerle Nasıl Başa Çıkılabilir?

Boşanma sonrasında ayrı kalan bireylerde iştah kaybı ya da artışı, fazla kilo almak ya
da ani kilo verme, uyumakta zorluk çekmek, öfke kontrol sorunları, yorgunluk ve
halsizlik, odaklanma güçlüğü, karar vermede zorluk çekme, kontrol edilemez ağlama
krizleri, umutsuzluk, karamsarlık, suçluluk hissi, özgüven kaybı gibi belirtilerin
oluşması olağandır. Bu belirtilerin çoğu yas sürecinde de karşımıza çıkar çünkü bir
ayrılık yaşandığında ayrı kalan bireyler aslında içten içe yas sürecine girebilirler.
Söz konusu belirtilerin yanına kendine zarar verme davranışı, intihar düşünceleri ve
girişimleri, madde bağımlılığı gibi bireyin kendisine veya bir başkasına zarar verme
davranışı gibi belirtileri farkındalıkla karşılıyorlarsa bir uzmandan psikolojik destek
almaları gerekebilir.
Psikolojik destek esnasında bireyin geçmiş yaşantılarındaki öyküsü ve boşanma
öyküsü dinlenir ve söz konusu bireyin anlatımlarına göre bir sağaltım süreci belirlenir.
Farklı ekollere göre farklı sağaltım süreçleri mevcuttur ve bireyin ihtiyacına göre
belirlenir. Major depresif semptomlar görülebilen danışanlar psikiyatriste yönlendirilebilir akabinde psikoterapi ile birlikte ilaç tedavisi ile de sağaltım süreci
işleyebilir.

Yazan: Irmak ARDIÇ

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.

Uzman Psikolog Fundem Ece

Uzmanlık alanları: Çocuk, Ergen, Yetişkin, Aile, Çift, Cinsel Terapi.
Okan Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü tam burslu kazandı. Psikoloji Bölümü’nü (%30 İngilizce) burslu okurken başarısı sayesinde Çift Anadal Programı’na kabul edilerek Sağlık Yönetimi Bölümü’nü de tamamladı.