Duygusal Açlık

Duygusal açlık nedir? sık sık pişmanlık veya suçluluk duygularına sebebiyet veren sıkıntılı ruh hallerinde, stres altındayken, üzüntü veya yalnızlık olsun, hislerimiz sebebiyle yemek yenilen zamandır. Temelinde bu tür gıdaların sizi bu gibi durumlarda daha iyi hissettirmesi dondurma, çikolata ve cips gibi yiyeceklere ulaşmanızı daha ulaşımı kolay hale getiriyor. Tokluk sinyallerini dahi görmezden gelebileceğiniz için psikolojik yani duygusal açlık, bu belirli “iyi hissettiren” yiyeceklerde aşırı yemeye sebebiyet verebilir. 

Psikolojik olarak yaşanılan veya hissedilen eksikliklerin yerini yemek ile doldurma isteği aslında bahsettiğimiz duygusal açlıktır. Fiziksel olarak acıkmanızın da mümkün olamayacağı zamanlarda (örneğin akşam yemeğinizi gayet doyurucu bir şekilde yaptınız fakat hemen ardından hala kendinizi bir şeyler yeme isteğinde buluyorsunuz) kendinizi sürekli aç bir halde hissediyorsanız psikolojik temelli bir problemden kaynaklı yeme bozukluğunuz bulunuyor olabilir.

Duygusal Açlık Nedir? Neden Olur?

Stres: Stresin sizin üzerinizde nasıl bir etki ya da duygu durum yarattığını fark ettiğiniz oldu mu? Stres kronikleşmiş bir durum olduğunda, vücudunuz alarma geçerek yüksek seviyelerde stres hormonu olan kortizon üretmeye başlar. Bu da açlık hissine yol açarak aç olduğunuzu düşündürür.

Eğer siz de duygusal açlık yaşadığınızı düşünüyorsanız destek almak için yüz yüze veya whatsapp görüntülü konuşma üzerinden ücretsiz 15 dakikalık ön görüşme randevusu alabilirsiniz.

Duyguları doldurma: Yemek yiyor olmanız bazı duygularınızın yerini kapatmaya, bazı boşlukları doldurmanıza neden oluyor olabilir, bu durumu kendinizde daha önce fark ettiniz mi? Dikkat edin! Sizin için, öfke, korku, üzüntü, kaygı, yalnızlık, kızgınlık ve utanç gibi rahatsız edici duyguları geçici olarak susturmanın veya “içlerini boşaltmanın” bir yolu olabilir.

Can sıkıntısı veya boşluk hissi: Hiç kendinize yapacak bir şey vermek, can sıkıntısını, bıkkınlığınızı gidermek için ya da hayatınızda bulunan bir boşluğu doldurmanın bir yolu olarak yemek yiyor olabilirsiniz. Doymamış ve boş hissediyorsunuz ve yemek, ağzınızı ve zamanınızı işgal etmenin bir yolu. Bazı inanışlarda vücutta bulunan çakra merkezleri bu durumla ilintili olarak söylenebilir. Örneğin Mide organı bir çakradır ve  vücutta alanı doldurulması gereken bir organ ve vücudunuzda bulunmakta olan bu boşluğu doldurma arzusu içine giriyorsunuz.

Duygusal Açlık Belirtileri Nelerdir?

Yemek yiyor olmanız ilk olarak duygularınız ile başa çıkma mekanizmanız, sizi iyi hissettirmeyen bu duyguları savuşturmak için kullandığınız bir araç oluyorsa , ne zaman stresli, üzgün, kızgın, yalnız, bitkin hissederseniz buzdolabını açıyor ve önünüze geleni yiyorsanız, gerçek duygularınız ya da sorunlarınızın  olduğu sağlıksız bir döngüde sıkışıp kalırsınız.

Duygusal açlık durumuna sahip olup olmadığınızı anlamak için şu soruları kendinize sorabilirsiniz:

Stresli olduğumda daha fazla yemek yiyor muyum?

Açken mi tokken mi yemek yiyorum?

Kendimi daha iyi hissetmek için mi yemek yiyorum? (Üzgün, kızgın, sıkılmış, endişeli vb. olduğunuzda kendinizi sakinleştirmek ve yatıştırmak için)

Başarımın ardından kendimi bir yemekle ödüllendiriyor muyum?

Midemin alacağı kapasitenin üzerinde yemek yemeyi sıkça yapıyor muyum?

Yemek beni kötü duygularımdan uzakta güvende mi hissettiriyor?

 Yemek benim için bit arkadaşlık görevi mi görüyor?

Yemek konusunda kendimi iradesiz ve güçsüz mü görüyorum?

Duygusal Açlık Yeme Bozukluğu Tedavisi

İlk olarak bir yeme bozukluğuna sahip olduğunuzu kabullenmelisiniz ve bunun için iyileşmeyi istemelisiniz. Tedaviye öncesinde ilk olarak hangi tür   bir yeme bozukluğuna sahip olduğunu saptamalı ve size bu hissiyatı uyandıran duygu geçişlerini keşfetmelisiniz. Yeme bozukluğu sadece sizi kötü hissettiren mutsuz, stresli veya kaygılı olduğunuz zamanlarda değil, aynı zamanda güzel duygular içinde mutlu olduğunuz ve kendinizi ödüllendirmek istediğiniz zamanda karşınıza çıkan bir seçenektir. Yeme bozukluğunuzu tetiklemekte olan duygu geçişlerinizi keşfederken sadece yaşadığınız bu olumsuz durumları düşünmemelisiniz. Bununla barışmalı, iyileşmek istemeli ve bunun tedavisi olan psikolojik kaynaklı bir hastalık sorun olduğunu bilmelisiniz.

Duygusal Açlık Yeme bozukluğu tedavileri, kişinin yeme bozukluk duruma göre şekillenmekle beraber olup bazı hastalar yatarak tedavi olmalıdır. Ağır vakalarda hastane yatışı zorunlu kılınabimektedir. Eğer;

• Hızlı bir kilo kaybı yaşamaktaysanız,
• Kendinizi sürekli kusar halde buluyorsanız.
• Tıbbi kökenli bir beslenme rahatsızlığınız bulunuyorsa
• Daha önce ayakta tedavi olduysanız fakat, sağlığınıza kavuşamadıysanız,

Psikiyatrik hastalıklar yaşıyorsanız,

Duygusal Açlıkta yatılı olarak tedavi görmeniz gerekebilmektedir. Uzman diyetisyenler aracılığıyla verilecek olan her türlü diyete, verilen ilaçlara ve egzersize sadık kalmalısınız. Beslenme bozukluklarındaki tedavi süreçleri her zaman uzun vadede sonuç vermektedir. Tedaviye başlamadan önce ilk olarak günlük rutinleşmiş alışkanlıklarınızı, beslenme alışkanlıklarınızı, size eski alışkanlıklarınızı hatırlatacak her türlü olgudan kurtulmalı hayatınızdan çıkarmalısınız. Size zarar verdiğini düşünüyorsanız arkadaşlarınız veya işiniz de buna dahil. Tedavi edilebilir olduğunu unutmayın! Sağlığınıza kavuştuktan sonra tekrar aynı alışkanlıkları edinmeden hayatını devam ettirebilmeniz dileğiyle.

Unutmayın duygusal açlığı dünya üzerinde yaşan tek kişi gibi hissediyor olabilirsiniz fakat, durum bundan oldukça farklı bir boyutta. Savunma mekanizmalarınızın yetersiz kaldığı bu durumdan kurtulmak sizin elinizde olmakla beraber bunun için tek başınıza mücadele etmek zorunda da değilsiniz. Çekinmeden alanındaki Uzman Psikolog kadromuzdan destek alabilir, 15 dakikalık ücretsiz ön görüşmelerimizden yararlanabilirsiniz. 

Ceren Arslan

KAYNAKÇA

https://abapsikoloji.com/bir-yeme-bozuklugu-olan-duygusal-nasil-yonetilebilir/

evimdeterapi.com/blog/duygusal

tavsiyeediyorum.com/makale_10712

psikolojidenoku.com/duygusalyeme/

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.

Uzman Psikolog Fundem Ece

Uzmanlık alanları: Çocuk, Ergen, Yetişkin, Aile, Çift, Cinsel Terapi.
Okan Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü tam burslu kazandı. Psikoloji Bölümü’nü (%30 İngilizce) burslu okurken başarısı sayesinde Çift Anadal Programı’na kabul edilerek Sağlık Yönetimi Bölümü’nü de tamamladı.