Quasimodo Sendromu 

İsmini Victor Hugo’nun Notre Dame’ın Kamburu adlı eserindeki Quasimodo karakterinden alan Quasimodo sendromu, aynı zamanda beden dismorfik bozukluk veya beden algısı bozukluğu olarak adlandırılan bir psikolojik hastalıktır. Quasimodo sendromu ilk kez 1886’da İtalyan psikiyatr Enrico Morelli tarafından tanımlanmıştır.

Kişinin psikolojik takıntılar oluşturarak bedeninde var olmayan fakat bireyin var olduğunu sandığı kusurlar aradığı ve kusurlar hakkında endişelenerek çok fazla zaman harcadığı bir zihinsel sağlık durumu olarak tanımlanmaktadır. Bu kusurlar genellikle başkaları tarafından fark edilmez çünkü çoğunlukla ya fark edilemeyecek kadar küçük ya da aslında yoklardır ve birey bu kusurları kendi uydurmuştur.

Vakaların büyük çoğunluğu olmayan kusurları nedeniyle insan içine çıkmaz istemez, kendini eve kapatır ve kendinden utanır. Bu sendroma sahip hastaların üçte biri, kendisini eve kapatarak dışarıyla ilişkisini keser. Hastaların yüzde yirmisi ise ciddi oranda intihara meyilli olurlar.

Eğer siz de quasimodo sendromu yaşadığınızı düşünüyorsanız destek almak için yüz yüze veya whatsapp görüntülü konuşma üzerinden ücretsiz 15 dakikalık ön görüşme randevusu alabilirsiniz.

Quasimodo Sendromu Nedir?

Kadınlar kadar erkekleri de etkisi altına alan bu sendrom günümüzde sosyal medya etkisiyle giderek daha ciddi bir kitleyi kapsamaktadır. Her yaştan insan beden dismorfik bozukluğuna sahip olabilir ama günümüzde çoğunlukla ergenlik çağındaki bireyleri ve gençleri etkilemektedir. Ergenlik döneminde birey, sorgulama ve kabullenme sürecinde olduğu için dış görünüş özgüvenleri ve sağlıklı bir kimlik oluşumu için önem taşır. Bunun başlıca sebebinin ergenlik döneminde daha hassas olmamız ve vücudumuzu keşfetmeye başlamamız olduğu bilinmektedir.

Genellikle bulunan kusurlar yüz, saç, burun ve göz bölgelerindedir. Kusurlu olduğuna inanılan kısımlar sürekli olarak aynada incelenir. Bireyler, devamlı olarak beğenmedikleri bölgelerini kontrol eder ve başkalarıyla kıyaslarlar. Günde ortalama üç-altı saat kusurlu buldukları yerleri incelerler, diğer sağlıklı gördükleri bireylerden fikir alma ihtiyacı duyarlar. Kişinin kendiyle ilgili memnuniyetsizliği ve kusur bulma süreci tedavi edilmediği takdirde onu intihara kadar götürebilir. Günümüzde bu tip intihar vakalarına sık sık rastlanmaktadır.

Görünüşlerinden memnun kendilerini çirkin kabul ederler ve olmayan kusurlarını diğer insanların da fark ettiğini düşünürler ve bu da hastalarda kaygı bozukluğunu tetikler. Hastalığa sahip kişiler, psikolog veya psikiyatrdan önce dermatoloji ya da plastik cerrahi kliniklerine giderler ve görünüşlerindeki kusurlardan kurtulmak isterler.
İlk etapta psikoloğa veya psikiyatra gitmeme sebepleri kusurları nedeniyle utanç duymaları ve hasta olmadıklarını gerçekten kusurlu olduklarını düşünmeleridir. Hasta olduklarını kabullenip bir doktora başvurmaları da oldukça zordur. Bir çeşit takıntı özellikleri gösteren bu rahatsızlık, sosyofobi, obsesif kompulsif bozukluk ve depresyona da yol açabilmektedir.

Quasimodo Sendromu Sebepleri

Bu sendroma neyin sebep olduğu kesin olarak bilinmemekle beraber, sebep olduğu düşünülen birkaç faktör bulunmaktadır.

• Genetik
  Ebeveynlerden birinde görünen beden dismorfik bozukluğu ya da obsesif kompulsif bozukluk varsa sizde de görülme olasılığı artmaktadır.
• Beyinde bulunan kimsayallardaki dengesizlikler bu sendromu tetiklemektedir. (bknz: Beyin bölümleri ve görevleri)
• Travmatik deneyimler.
  Eğer geçmişte zorbalık istismar gibi tetikleyici durumlara maruz kaldıysanız bu sendroma sahip olma olasılığınız artmaktadır. (bknz: çocuk ihmal ve istismarı)

Quasimodo Sendromu Belirtileri

Bu sendrom fizyolojik ya da genetik bir hastalık değildir.Sendromun oluşum sebeplerinin ağırlıklı olarak sosyal medyadaki mükemmellik algısı ve toplumsal normlar olduğu bilinmektedir. Sendromun en yaygın belirtileri şu şekildedir;

• Bireyin kendini takıntı derecesinde inceleyip eleştirmesi.
• Kusurlarını çevresindekilere onaylatma isteği, kendi keşfettiği kusurlarını çevreye kabul ettirme arzusu.
• Kendini asla memnun ve mutlu hissetmeme.
• Sık sık plastik cerrahi işlemleri yaptırma isteği.
• Kıyafet seçme veya saç kesimi gibi günlük aktivitelerde aşırı kararsızlık.
• Yüz hatlarıyla ilgili sık sık şikâyette bulunma.
• Başta kusur olarak görülen farklılıkların zaman geçtikçe ciddi bir engel ya da özür gibi görülmeye başlanması.
• Aynada bireyin kendini inceleyerek uzun süreler geçirmesi. Başlangıçta ufak dakikalar olarak başlayan bu süreç zaman geçtikçe günde üç saati ve sendrom ilerledikçe altı saati bulabilmektedir.

Tedavi Yöntemleri

Quasimodo sendromu Bilişsel davranışçı terapi tedavi sürecindeki en önemli faktörlerden biridir. Bu terapi çeşidinde düşünce ve davranış şekli değiştirilerek sendroma sebep olan düşüncelerin kontrollü bir biçimde bırakılması amaçlanmaktadır. Bilişsel davranışçı terapi belirtilerinizi neyin tetiklediğini öğrenmenize yardımcı olur ve size alışkanlıklarınız hakkında düşünmenin ve bunlarla başa çıkmanın farklı yollarını öğretir.

Eğer sendromun semptomları nispeten hafifse, bilişsel davranışçı terapi (BDT) semptomların gerilemesine hatta yok olma seviyesine gelmesine yardımcı olabilir. 

Eğer semptomlar orta düzeydeyse, bilişsel davranışçı terapi veya seratonin alım inhibitörü (SSRI) ailesine ait bir çeşit antidepresan seçilerek iki çözüm yönteminden biriyle tedavi sağlanabilir. SSRI’ların semptomlarınız üzerinde bir etkisi olması 12 hafta kadar sürebilir.

Eğer semptomlar ağır ve şiddetliyse, bilişsel davranışçı terapi ve antidepresan birlikte daha hızlı ve efektif bir tedavi sağlayacaktır.

Quasimodo Sendromu Yardımcı Olmak İçin Öneriler

Yalnız olmadığınızı görmek ve sizi anlayan birileriyle sohbet etmek bu süreçte size güzel bir destek olacaktır. Size yakın olan destek grupları var ise katılmanız sendrom yüzünden içe kapanmanızı engelleyebilir.

Zihinsel refah içinde olmak, kendinizi düşük veya endişeli hissettiğiniz zamanlarda farkındalık egzersizleri yapmak size yardımcı olabilir. Stres ve kaygıyı azaltmak için bazı gevşeme ve nefes egzersizleri denemek de bu sürece ve semptomları azaltmaya, zayıflatmaya yardımcı olabilir.

TUANA DÜZENLİ
Kaynakça

https://www.nhs.uk/mental-health/conditions/body-dysmorphia/

https://www.tampabay.com/archive/1996/07/09/hunchback-quasimodo-has-a-real-life-disease

https://www.dailysabah.com/health/2019/08/26/social-media-triggers-quasimodo-syndrome

APA Div. 12 (Society of Clinical Psychology) Temmuz 2017

‘Body dysmorphic disorder: recognizing and treating imagined ugliness’, Katharine A Phillips, Şubat 2004

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.

Uzman Psikolog Fundem Ece

Uzmanlık alanları: Çocuk, Ergen, Yetişkin, Aile, Çift, Cinsel Terapi.
Okan Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü tam burslu kazandı. Psikoloji Bölümü’nü (%30 İngilizce) burslu okurken başarısı sayesinde Çift Anadal Programı’na kabul edilerek Sağlık Yönetimi Bölümü’nü de tamamladı.