İçe Kapanıklık

İçe kapanıklık veya içe dönüklük, diğer insanların yer aldığı dış dünyadan ziyade zihinde cereyan eden içe dönük yaşamın tercih edilmesiyle karakterize bir kişilik tarzıdır.

İçe kapanıklık yaşayan bir birey genellikle sessiz, tedirgin ve düşünceli bir birey olarak düşünülür. İçe kapanık olarak etiketlenmiş insanlar, bitkin ve yorgun hissetmelerine neden olabileceğinden, özel ilgi ve sosyal etkileşim peşinde koşmazlar.

Psikolog Carl Jung  içe dönük ve dışa dönük kişilik tipinin birbirlerinden, nasıl enerji kazandıklarına dair ayrılmasını söyleyen ilk kişidir. Dışa dönük kişilik tipinde bulunan insanlar enerjilerini, diğer insanlarla vakit geçirerek ve etkileşimde bulunarak kazanırken, içe dönük kişilik tipine sahip insanlar ise çok az uyarıcının bulunduğu ve yalnız kalabilecekleri ortamlarda enerjilerini kazanırlar.

Günümüzde, içe dönük insanlarda sadece dışa dönük kişilik tipine ait olabileceği varsayılan özellikler bulunabildiği bilinmektedir. Tıpkı dışadönük bir insanın arada yalnız başına kalmaktan hoşlanabileceği gibi içe kapanık bir insan bir grupta ya da bir sosyal faaliyette yer almaktan keyif duyabilir. Bu bakımdan sosyal fobi ile karıştırılmamalıdır.

Eğer siz de içe kapanlık yaşadığınızı düşünüyorsanız destek almak için yüz yüze veya whatsapp görüntülü konuşma üzerinden ücretsiz 15 dakikalık ön görüşme randevusu alabilirsiniz.

İçe Kapanık Bireylerin Kişilik Özellikleri

İçe kapanıklıkla ilişkili bazı yaygın kişilik özellikleri şunlardır: 

Sahip oldukları zamanı kendileri için harcamayı tercih ederler. Evde yalnız olma fikri onlar için kötü değil aksine iyi bir fikirdir. Bu yalnızlık dönemleri, içe dönük bir kişinin sağlığı ve mutluluğu için çok önemlidir. Bu zamanı sadece dinlenerek ya da bir aktiviteyle meşgul olarak geçirseler de süreç sonucunda bir rahatlama elde etmektedirler.

Bu tip insanlar yalnız çalışmayı, grup çalışmasına yeğler. Tek başlarına en iyi şekilde çalıştıkları düşüncesine sahip olabilmektedirler. Kalabalık arkadaş gruplarındansa küçük arkadaş grupları ile vakit geçirmeleri daha olası bir durumdur. İlişkiler konusunda az olmalarını ve bu ilişkilerin kaliteli olmasını tercih ederler.

İçe Kapanıklık ve Depresyon

Bir araştırma* içe kapanık insanların depresyon tanısı alma olasılığının daha yüksek olduğunu gösteriyor. Sebebi çok sık mutlu hissetmemeleri olarak gösterilebilmektedir. İçe dönüklerin neden daha yüksek mutluluk seviyeleri bildirmedikleri açık değildir, ancak bunun içe dönüklerin mutluluğu nasıl tanımladıklarıyla ilgisi olabilir. İçe dönükler, daha kaliteli arkadaşlıkları ve ilişkileri tercih ederler. İlişkileri ve kendileri için belirledikleri bu yüksek memnuniyet düzeyine sürekli bir şekilde ulaşmaya çalışmak çok zor olabilir. 

İçe dönükler bazen utangaç ve çekingen oldukları için küçümsenirler, ancak kişi içe dönük olmaktan utanmamalıdır. Aslında, kendisiyle rahat olmak ve yalnız kalmaktan zevk almak bir güçlü kişilik özelliği olarak görülebilir. Bununla birlikte, aşırı izolasyon genellikle depresyona ve diğer psikolojik sorunlara yol açabilecek sağlıksız bir davranıştır.

Bireyler aşırı izolasyona karşı dikkatli olmalıdır. Fakat kişi, bazı durumlarda kendine yarattığı düzenin ve gerçekliğin ne kadar sağlıksız ve onun için zararlı olduğunun farkına varmayabilir. Bu gibi durumlarda dışarıdan bir uzman bakışı istemek kişi için en iyisi olabilir. 

İçe Kapanıklık Bir Spektrumdur

Çoğu insan tamamen içe dönük veya tamamen dışa dönük değildir. Bir insan her iki tipten de özellikler taşıyabilmektedir. Bazı özellikler daha baskın ise kişi kendini bunlara göre içe kapanık olarak tanımlayabilmektedir.

Genler, yaşam deneyimleri kişiliğinizi önemli ölçüde etkileyebilir. İnsan yaşamı boyunca bireyin spektrumdaki yeri değişebilmektedir. Yaşadığımız dönemlere ve olaylara bağlı olarak da içe kapanıklık seviyesi değişim gösterebilir. Bireyin zaman içinde aldığı psikolojik destek ve bakış açısında oluşan değişim de içe kapanıklık düzeyine pozitif yönde etki edebilir. 

Pendik ve Kadıköy’de ve Nişantaşı’nda bulunan Dünya Danışmanlık ve Psikoloji merkezinde yetkin uzmanlardan psikolog randevusu alabilirsiniz. Alanında uzmanlaşmış kadrosu ile ihtiyacınız olan desteği sunmaktadır. Merkezimizin uzman kadrosunu buradan inceleyebilirsiniz.

* Janowsky DS. Introversion and extroversion: implications for depression and suicidality. Curr Psychiatry Rep. 2001;3(6):444-450. doi:10.1007/s11920-001-0037-7

*Pscyhology Today

Berda Deveci

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.

Uzman Psikolog Fundem Ece

Uzmanlık alanları: Çocuk, Ergen, Yetişkin, Aile, Çift, Cinsel Terapi.
Okan Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü tam burslu kazandı. Psikoloji Bölümü’nü (%30 İngilizce) burslu okurken başarısı sayesinde Çift Anadal Programı’na kabul edilerek Sağlık Yönetimi Bölümü’nü de tamamladı.