Menopoz Nedir?

Menopoz, kadınların hayatlarında deneyimledikleri biyolojik bir evredir. Bu evrede adet kanaması ve doğurganlık dönemi noktalanır.

Menopoz evresi; menopoz öncesi, menopoz ve menopoz sonrası olmak üzere üç döneme ayrılmaktadır. 

Menopoz öncesi dönem, diğer adıyla premenopoz, semptomların ilk görülmeye başladığı dönemdir. Bu dönem değişken olabilmekle beraber genellikle 3-5 yıl sürmektedir. Kadın son âdet kanamasını deneyimlediğinde menopoz dönemine girmiş olur.

Eğer siz de menopoz yaşadığınızı düşünüyorsanız destek almak için yüz yüze veya whatsapp görüntülü konuşma üzerinden ücretsiz 15 dakikalık ön görüşme randevusu alabilirsiniz.

Menopoz sonrası dönem ise, son adet periyodu üzerinden bir yıl geçtikten sonraki dönemidir. Yaklaşık olarak 6 ila 8 yıl arasındaki dönem menopoz sonrası dönem olarak adlandırılmaktadır. Menopozun genel olarak 45-55 yaşları arasında deneyimlenmesi beklenmektedir. Biyolojik ve dış etkenlere bağlı olarak bu aralık değişebilmektedir.

Menopoz, deneyimlenen yaşa göre 3 gruba ayrılmaktadır.

Menopoz kadının biyolojik hayatında doğal olarak gerçekleşen bir evredir. Beklenen yaş aralığında gerçekleşmesi doğal menopoz olarak adlandırılmaktadır.

Menopozun beklenen yaştan (45 yaşından) öne gerçekleşmesi erken menopoz olarak adlandırılmaktadır. Son olarak cerrahi menopoz vardır. Yumurtalıkların alınması, kemoterapi uygulanması gibi etkenlerden kaynaklı olarak menopozun gerçekleşmesidir.

Menopoz Yaşı Nedir? Menopozu Etkileyen Faktörler Nelerdir?  

Menopozu etkileyen faktörler genital, psikolojik, çevresel ve yaşam tarzı farklılıkları olmak üzere dört ana başlık altında incelenebilir.

Genital faktörlerden biri olan âdet düzeni menopozu etkileyen önemli bir etmendir. Âdet döngüsünü düzenli deneyimleyen kadınlarda menopoz daha geç görülmektedir. Bir diğer genital faktör ilk âdet yaşıdır. Psikolojik etmenlere bakıldığında deneyimlenen travmaların menopoz yaşı üzerindeki etkisi yadsınamaz. Büyük travmalar yaşayan kadınların erken yaşlarda menopozu deneyimleme olasılıkları daha yüksektir.

Çevresel faktörler incelenecek olursa, yaşanılan iklim, ülkenin gelişmişlik durumu ve bireylerin ekonomik gelirlerinin menopoz yaşı üzerindeki etkileri görülmektedir. Sıcak iklimler de menopoz yaşı soğuk iklimlere göre daha düşüktür. Bunun yanı sıra, gelişmiş ülkelerde menopoz yaşının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Aynı şekilde, ekonomik gelir yükseldikçe menopoz yaşının yükseldiği görülmüştür.

Son alt başlık olan yaşam tarzının menopoz yaşı üzerindeki etkileri incelendiğinde, en önemli etmenlerden biri olan sigara kullanımı görülmektedir. Sigara kullanan kadınların kullanmayanlara göre daha erken menopoz dönemine girdiği saptanmıştır. 

Menopoz Öncesi Belirtiler Nelerdir?

Menopoz dönemine girilmeden önce bazı semptomların deneyimlenmesi olasıdır. Âdet döngüsünde düzensizliğin başlaması en önemli belirtilerinden biridir.

Bir diğer belirti ise, uyku sorunlarıdır. Uyku saatlerinde düzensizlik, uyuyamama veya dinlenememe gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Bazı kaynaklara göre uyku kaynaklı sorunların ortaya çıkmasının asıl sebebi, aynı zamanda bir diğer menopoz öncesi belirti, olan sıcak basmalarıdır.

Bunların yanında dikkat dağınıklığı, aşırı gerginlik ve aşırı sinirlilik hali de görülebilmektedir. Menopoz öncesinde cinsel isteksizliğin arttığı da gözlemlenmiştir. Bu dönemde oluşan hormonel değişikliklere bağlı olarak metabolizma hızının yavaşlaması ve kilo alımı görülebilir.  

Ancak unutulmamalıdır ki, bu belirtiler ortaya çıkmayabilir. Bununla beraber belirtiler menopoz kaynaklı olmayabilirler.

Örneğin, uyku sorunlarının ana sebebi menopoz yerine sadece yaşın ilerlemesi de olabilir. Özetlemek gerekirse, menopoz kadınların hayatındaki doğal bir dönemdir. Birçok faktörden etkilenebildiği gibi, kendisiyle beraber bazı semptomlar da oluşturulabilmektedir.

Ece Yıldırım

Kaynaklar:

https://www.psychologytoday.com/us/articles/200503/menopause-good-excuse

https://www.psychologytoday.com/us/basics/menopause

Özcan, H., & Oskay, Ü. (2013). Menopoz Döneminde Semptom Yönetiminde Kanıta Dayalı Uygulamalar. Göztepe Tıp Dergisi, 157-163.

Sorumluluk Reddi: Söz konusu bu tür bilgiler Site’de yalnızca bilgilendirme amacıyla yayınlanmaktadır ve doktorunuz ya da eczacınızın tavsiyelerinin yerini almaz. Bu bilgiler hiçbir koşulda bir hastalığın veya fiziksel problemin tıbbi tanısını koymak için kullanılmamaktadır site üzerinden durumunuzla ilgili endişelerinizi ve sorularınızı sorabilirsiniz. Bununla birlikte her durumda doktorunuza ya da eczacınıza başvurmanız gerekir.

Uzman Psikolog Fundem Ece

Uzmanlık alanları: Çocuk, Ergen, Yetişkin, Aile, Çift, Cinsel Terapi.
Okan Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nü tam burslu kazandı. Psikoloji Bölümü’nü (%30 İngilizce) burslu okurken başarısı sayesinde Çift Anadal Programı’na kabul edilerek Sağlık Yönetimi Bölümü’nü de tamamladı.